MenuTłuszcz, który leczy – ghee
Argumentów za używaniem ghee nie sposób zliczyć na palcach obu rąk. W tym numerze jedynie wstęp, aperitif, o tym uniwersalnym, dobrym i zdrowym produkcie.
Zanim przejdziemy do właściwości, wyjaśnijmy co to jest:
Ghee [czyt. gi] – to 100% tłuszcz mleczny, nie zawierający tego, co zwykłe masło – wody i stałych składników mleka. To rodzaj oczyszczonego, sklarowanego masła. Nie zawiera ani laktozy, ani kazeiny, ani pozostałych białek i cukrów, ani wody. Receptura pochodzi z Indii. Stosowane jest w tradycyjnej kuchni i medycynie południowo-wschodniej Azji.
Tłuszcz o wielu zastosowaniach
Hindusi doceniają ten tłuszcz i wykorzystują w różnych sferach życia. Spożywają go na przeróżne sposoby, stosują również w medycynie, wykorzystują jako kosmetyk i afrodyzjak. Nazywa się je płynnym złotem ze względu na swoje bogate właściwości. Od tysięcy lat w ajurwedzie wykorzystuje się ghee do leczenia… wszystkiego – od skóry, przez zapalenia stawów, aż po poprawę trawienia i walkę z nowotworami. W Europie wiedza o ghee jest jeszcze dosyć niewielka, ale coraz więcej osób sięga po ten magiczny produkt. Co powinno przekonać nas do stosowania go w codziennym życiu?
Długi termin przydatności
Zwykłe masło, zgodnie z polskimi wymaganiami, musi zawierać minimum 82% tłuszczu. Ze względu na owe 18% pozostałych składników musi być przechowywane w lodówce, w przeciwnym wypadku szybko zjełczeje. Tymczasem ghee nie potrzebuje chłodzenia. Ze względu na to, że w składzie jest sam tłuszcz, nie psuje się – nawet w temperaturze pokojowej. Dlatego świetnie sprawdza się w podróży.
Ramka- Im starsze ghee tym lepsze
W Indiach panuje przekonanie, że im starsze ghee, tym lepsze. W celach medycznych w Indiach przelewa się je do drewnianych beczek i zakopuje w ziemi na 50 lub nawet 100lat. Po tym czasie nabiera jeszcze bardziej unikatowych właściwości i wykorzystywane jest w ajurwedzie na różne sposoby, m.in. w połączeniu z ziołami.
Odpowiednie dla osób z alergią mleczną
Osoby z alergią mleczną, nietolerancją kazeiny czy laktozy spokojnie mogą jeść ghee, ponieważ wolne jest od alergenów mlecznych. Dzięki specjalnej recepturze klarowania i filtrowania, składniki uczulające wytrącają się. To upragniona alternatywa dla wielu osób, które nie mogą spożywać produktów pochodzenia mlecznego.
Odporne na działanie wysokich temperatur
Amatorów smażenia na maśle jest wielu (aromat i smak są niepowtarzalne). Niestety zwykłe masło przypala się, stając się dla nas toksyczne. Z kolei kwasy tłuszczowe wielonienasycone, jak oleje roślinne, uwalniają pod wpływem wysokich temperatur wolne rodniki. Ghee natomiast składa się z tłuszczów nasyconych – dlatego nadaje się do obróbki termicznej aż do 260°C (na ghee można więc smażyć, piec i gotować – bez szkody dla zdrowia).
Bogate w rozpuszczalne w tłuszczach witaminy i przeciwutleniacze
Ghee jest bogate w witaminy A, D, E i K rozpuszczalne w tłuszczu. Mają one duży wpływ na pracę mózgu, serca, układu odpornościowego oraz krzepnięcie krwi. Ale to nie wszystko, ghee zawiera także kwas masłowy, który znacząco wspomaga metabolizm i łagodzi stany zapalne, ale co najważniejsze – utrzymuje cholesterol na odpowiednim poziomie oraz hamuje wzrost guzów nowotworowych. Ghee zawiera ważne mikroelementy i pomaga je transportować. Przez swoją lipidową strukturę jest stosowane jako nośnik do wchłaniania różnych substancji czynnych w żywności, a także do transportu leków.
Pomaga w utrzymaniu prawidłowej wagi ciała
Ghee pomaga zrównoważyć nadmiar kwasów żołądkowych, a przez to odtworzyć śluz na ścianach żołądka. Poprawia więc trawienie, podczas gdy inne tłuszcze, m.in. masło czy oleje, spowalniają procesy trawienne.
Ramka- Odchudzające ghee
Ghee jest jednym z najważniejszych źródeł naturalnego CLA (sprzężonego kwasu linolowego), który zwiększa masę mięśniową przy jednoczesnym zmniejszaniu masy tkanki tłuszczowej. Podobnie jak olej kokosowy, ghee składa się z krótkiego łańcucha kwasów tłuszczowych, które są łatwo metabolizowane i szybko przyswajane przez organizm (a więc paradoksalnie, aby spalić tłuszcz, warto jeść tłuszcz ghee).
Jeszcze więcej ghee
Zastosowanie tego płynnego złota to naprawdę szeroki wachlarz. Od kuchni, przez kosmetykę aż po medycynę. Stosowane jest na przykład w indyjskich SPA – Panchakarmach – na pusty żołądek w kuracji oczyszczającej organizm. Łagodzi rany i oparzenia podobnie jak aloes, jest też uważane za luksusowy krem do ciała. Wraz z olejkami eterycznymi, używa się go w aromaterapii i do kąpielach. Równie przyjemnym zabiegiem są masaże z ghee…
Ghee w ajurwedzie ma bardzo szerokie zastosowanie, przedstawione elementy to jedynie kropla w morzu możliwości jego wykorzystania. Ale o tym w następnych numerach. Z płynnego złota możemy korzystać także w Polsce, nie trzeba jechać aż do Indii (ghee jest coraz szerzej dostępne w dobrych sklepach ze zdrową żywnością).
Ponadto bonusem do tych wszystkich argumentów jest jeszcze fakt, że mamy polskie ghee. Poza sprowadzanymi zza granicy przemysłowo produkowanymi, możemy kupić wytwarzane regionalnie z mleka polskich krów, według tradycyjnej indyjskiej receptury. A o tym, jak to się stało, że mamy polskie ghee, dowiecie się w przyszłym numerze.
Przemek Filip, Mr Ghee
